Ăn dặm tự chỉ huy là gì? Áp dụng như thế nào cho đúng?

Ăn dặm tự chỉ huy được biết đến là một trong các phương pháp ăn dặm cho bé quen thuộc, được nhiều mẹ áp dụng hiện nay. Vậy, cụ thể thì đây là phương pháp như thế nào? Có ưu, nhược điểm ra sao? Có thể áp dụng ở giai đoạn nào hay cần lưu ý những gì khi áp dụng? Cùng Burine tìm hiểu câu trả lời cụ thể qua bài viết được chia sẻ dưới đây!

Ăn dặm tự chỉ huy là gì?

Ăn dặm tự chỉ huy (hay còn gọi là phương pháp ăn dặm bé tự chỉ huy hoặc ăn dặm BLW – Baby Led Weaning) được biết đến là phương pháp ăn dặm mà bé có thể tự quyết định cách ăn, món ăn hay liều lượng ăn theo mong muốn. Qua đó, bé có thể thưởng thức được nhiều loại thức ăn với các hình dạng, màu sắc và hương vị khác nhau, được tự tay cầm, nắm đồ ăn, giúp kích thích sự phát triển về cả vị giác và các giác quan khác. Đồng thời, điều này cũng tạo cho bé tính tự lập từ nhỏ.

Ăn dặm tự chỉ huy là phương pháp mà bé sẽ tự ăn, không cần người lớn đút

Ưu và nhược điểm của phương pháp ăn dặm tự chỉ huy

Ưu điểm

Như đã đề cập ở trên, ưu điểm lớn của phương pháp ăn dặm tự chỉ huy chính là bé có thể tự chủ động trong việc ăn uống của mình, hạn chế việc cha mẹ ép trẻ ăn. Ngoài ra, ăn dặm tự chỉ huy còn:

• Giúp bé nhanh chóng học được cách tự lập, có thể tự ăn mà không cần sự giúp đỡ trực tiếp từ người lớn. Trong giai đoạn đầu, mẹ sẽ cho bé tự ăn bằng cách bốc tay và tập cho bé dùng thìa sau đó. Việc cho bé ngồi ăn chung với các thành viên trong gia đình sẽ giúp quá trình này trở nên dễ dàng, hiệu quả hơn.
•  Khuyến khích trẻ làm quen với nhiều hương vị, kết cấu thức ăn khác nhau, giúp phát triển sở thích ăn uống, tránh tình trạng kén ăn về sau.
• Thúc đẩy kỹ năng vận động tinh phát triển: Việc bé chủ yếu tiếp xúc với thức ăn bằng ngón tay trong giai đoạn đầu của phương pháp ăn dặm tự chỉ huy sẽ giúp trẻ rèn luyện sự khéo léo của đôi tay, nâng cao kỹ năng phối hợp giữa tay và mắt.

Ăn dặm tự chỉ huy giúp thúc đẩy kỹ năng vận động tinh phát triển ở bé

Nhược điểm

Trong khoảng 2 tháng đầu của giai đoạn ăn dặm, bé có thể  xuất hiện tình trạng nôn ọe do chưa quen với đồ ăn. Ngoài ra, bé có thể bị nghẹn do cho quá nhiều đồ ăn vào miệng hoặc ăn miếng quá to. Để tránh điều này, mẹ cần:

• Áp dụng nguyên tắc ngồi thẳng lưng cho bé trong khi ăn.
• Trang bị đầy đủ kiến thức xử lý hóc, nghẹn cho bé.

Một nhược điểm khiến mẹ lo ngại khác là tình trạng vấy bẩn. Khi áp dụng phương pháp ăn dặm chỉ huy, việc bé vấy bẩn đồ ăn lên quần áo, mặt, người hay vứt đồ ăn vương vãi là điều khó tránh khỏi. 

Bé vấy bẩn người, làm vương vãi đồ ăn là tình trạng không tránh khỏi khi áp dụng phương pháp ăn dặm bé tự chỉ huy

Điều này có thể bắt nguồn từ nhiều lý do khác nhau như bé chưa quen với việc tự ăn, bé chưa no hoặc không thích món ăn đã được chuẩn bị. Đối với trường hợp này, mẹ cần:

• Chú ý theo dõi và thay đổi món ăn phù hợp nếu nhận thấy bé không thích các món ăn đã được chuẩn bị.
• Không ép bé ăn khi bé đã no.

Có thể áp dụng phương pháp ăn dặm tự chỉ huy cho trẻ tại thời điểm nào?

Thông thường, mẹ có thể áp dụng phương pháp ăn dặm tự chỉ huy cho bé vào tháng thứ 6 (khi bé vừa bắt đầu bước vào giai đoạn ăn dặm) với các món hấp, được cắt theo dạng thanh to, dài vừa với tay bé cầm như: lê, táo, bí ngòi hấp, cà rốt, bí đỏ, khoai tây, khoai lang, nửa quả chuối đã được bóc vỏ,… 

Tuy nhiên, tùy theo tình trạng thực tế của bé mà thời gian này có thể sớm hoặc muộn hơn. Một số dấu hiệu giúp mẹ nhận biết có thể cho bé ăn dặm tự chỉ huy sớm:

• Bé có thể tự ngồi vững hoặc cần nhờ đến rất ít sự hỗ trợ từ người lớn.
• Tự đưa thức ăn vào miệng một cách chính xác.
• Tự bốc thức ăn trong đĩa hoặc với tay đòi đồ ăn khi thấy người lớn ăn. 

Tháng thứ 6 thường là giai đoạn mà mẹ có thể áp dụng phương pháp ăn dặm BLW cho bé

Những lưu ý mẹ cần biết khi cho bé ăn dặm tự chỉ huy

Để đảm bảo phương pháp ăn dặm tự chỉ huy được áp dụng một cách hiệu quả và an toàn, mẹ cần lưu ý những điều sau đây: 

• Đảm bảo bé luôn ngồi thẳng lưng trong quá trình ăn.
• Trang bị kĩ các kiến thức, kỹ năng xử lý hóc, nghẹn cho trẻ.
• Không cho bé ăn các thức ăn như: thức ăn có thêm đường, muối; trứng chưa được nấu kỹ, bơ đậu phộng, các loại hạt, hải sản, sò hến, mật ong; thức ăn nhanh; các loại quả còn nguyên hay các loại hạt.
• Đối với các loại quả nhỏ, mẹ cắt làm 2 hoặc làm 4 và bỏ hột trước khi cho bé ăn.
• Tuyệt đối không trực tiếp đút thức ăn cho bé.
• Luôn giám bé trong quá trình ăn. Tuyệt đối không để bé ăn một mình.
• Theo dõi các phản ứng dị ứng ở trẻ: Bên cạnh việc theo dõi sở thích ăn uống của trẻ, mẹ cần quan sát cẩn thận các dấu hiệu dị ứng thực phẩm ở trẻ như nôn mửa, sưng lưỡi, sưng da, hắt hơi, thắt cổ họng, thở khò khè, khó nuốt, tiêu chảy, đau dạ dày để phòng tránh hoặc xử lý vấn đề kịp thời.

Mẹ cần theo dõi các phản ứng dị ứng ở trẻ khi ăn để có cách xử lý kịp thời

Lời khuyên cho mẹ khi áp dụng phương pháp ăn dặm tự chỉ huy cho bé

Ngoài các lưu ý nếu trên, Burine còn có một số lời khuyên cho mẹ:

• Mẹ không nên hy vọng quá nhiều rằng bé sẽ ăn nhiều. Phần lớn các bé trong giai đoạn đầu của quá trình ăn dặm đều sẽ ăn rất ít. Vì vậy, tốt hơn hết, mẹ hãy nghĩ rằng, bữa ăn cũng chính là một thời gian mà bé đang vừa học, vừa chơi. 
• Luôn duy trì bữa ăn trong không khí vui vẻ. Điều này sẽ giúp bé cảm thấy hào hứng và bắt đầu mong chờ những bữa ăn tiếp theo. 
• Sẵn sàng đón chờ “bãi chiến trường” sau bữa ăn của bé với một tấm thảm lót bằng nhựa dưới chân ghế.

Có thể thấy, ăn dặm là giai đoạn vô cùng quan trọng đối với sự phát triển toàn diện của trẻ. Do đó, việc áp dụng được một phương pháp ăn dặm phù hợp rất quan trọng. Ăn dặm tự chỉ huy không nếu được áp dụng đúng cách, đúng thời điểm sẽ giúp bé phát triển tốt, tạo cảm giác hứng thú đối với việc ăn uống, tránh tình trạng kén ăn hoặc chán ăn về sau. 

Hy vọng những chia sẻ trên đây của Burine về ăn dặm tự chỉ huy sẽ giúp mẹ hiểu rõ hơn về phương pháp này. Từ đó, đưa ra được lựa chọn và cách áp dụng phù hợp. Ngoài ra, nếu có nhu cầu được tư vấn thông tin chi tiết về chế độ dinh dưỡng cũng như cách lựa chọn món ăn dặm phù hợp cho trẻ, mẹ vui lòng liên hệ với Burine qua hotline để được hỗ trợ một cách tốt nhất!